ისტორიული, უპრეცედენტო და დრამატული – მეცნიერები დედამიწის პოლუსებზე მაღალი ტემპერატურის გამო შეშფოთებულები არიან

ამ ინფორმაციის მიხედვით, ბოლო რამდენიმე დღეში ანტარქტიდაში ტემპერატურამ მაქსიმუმს მიაღწია. ზოგიერთ ადგილას ის ნორმას 30-40 გრადუსით აჭარბებს. ანტარქტიდაში, რომელიც სამხრეთ ნახევარსფეროში მდებარეობს, ამჟამად შემოდგომაა.

ამასთანავე, მეცნიერებმა ტემპერატურის მკვეთრი ზრდა ჩრდილოეთის პოლუსთანაც შეამჩნიეს, რასაც ყინულის დნობა მოჰყვა. როგორც წესი, ეს ოდნავ მოგვიანებით ხდება. წელიწადის ამ დროს, როგორც წესი, ანტარქტიდაში ზაფხულის შემდეგ ტემპერატურა იკლებს, ხოლო არქტიკა ნელ-ნელა გამოდის ზამთრიდან. ორივე პოლუსზე ერთდროულად ტემპერატურის ასეთი მაღალი აწევა უპრეცედენტო ფაქტია.

ტემპერატურის ასეთი მკვეთრი ზრდა დედამიწის კლიმატური სისტემის დარღვევის ნიშანია. მეცნიერები შიშობენ, რომ ამას, შეიძლება, პოლარული ყინულის დნობა მოჰყვეს და პროცესი შეუქცევადი აღმოჩნდეს.

პოლუსებზე არსებული სიცხის ტალღები არის იმის მანიშნებელი, რომ კაცობრიობა კლიმატს ზიანს აყენებს. ყინულების დნობას კი, შესაძლოა, კასკადური ცვლილებები მოჰყვეს, რაც დღეს არსებული კლიმატის დანგრევას გააგრძელებს.

ყინულის დნობის პარალელურად არქტიკაში ზღვა იხსნება, რომელიც უფრო მეტ სითბოს შთანთქავს, ვიდრე ყინული, რომელიც მზის სინათლეს ირეკლავს. ეს კი პლანეტას კიდევ უფრო გაათბობს. ანტარქტიდაში ყინულის დნობას კი ზღვის დონის აწევა მოჰყვება.

მეცნიერები მიმდინარე პროცესებს უკვე უწოდეს ისტორიული, უპრეცედენტო და დრამატული. ასე მაგალითად, პენსილვანიის უნივერსიტეტის მკვლევარი მაიკლ მანი ამბობს, რომ ექსტრემალური ამინდის პირობები დაგეგმილ პროგნოზებს ძალზე შემაშფოთებლად აღემატება.

„ის ტენდენცია, რომლითაც ტემპერატურა მატულობს, არის დაგეგმილზე უფრო მაღალი, შესაბამისად მოქმედება დაუყოვნებლივ არის აუცილებელი“, – ამბობს მაიკლ მანი.

2021 წელს აშშ-ის წყნარი ოკეანის სანაპიროზე უკვე დაფიქსირდა უპრეცედენტოდ მაღალი ტემპერატურა, რომელმაც ზაფხულში თითქმის 50 გრადუსს მიაღწია. ამან ყველა რეკორდი დაამყარა.

ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯის პროფესორი მარკ მასლინი ამბობს, რომ ექსტრემალური ცვლილებები ამინდში 2021 წელს საშუალო ტემპერატურის 1,2 °C-ით მატების შედეგად მოხდა. ახლა კი, არქტიკაში რეკორდული ტემპერატურის შედეგად, კაცობრიობა კლიმატის ახალი, ექსტრემალური ცვლილებების ფაზაში შევიდა და ეს პროცესი მოსალოდნელზე ბევრად ადრე დაიწყო.